不見棺材不下淚

文、錄音／A-ka (退休國小老師）

「嬰仔嬰嬰睏，一暝大一吋；嬰仔嬰嬰惜，一暝大一尺。」自細漢，阮阿母唱ê搖囡仔歌，我上愛聽。Che是我有記持以來，頭一pái感受著阿母ê話。Ùi阿母ê嘴所唱出來ê囡仔歌，是chiah-ni̍h-á好聽，hō͘我感覺溫暖koh親切！

阮父母教囝ê觀念chiâⁿ特別，無tòe別人teh時行，ài hō͘囡仔先學ＡＢＣ，顛倒ài阮先會曉講台語，因為伊是我ê母語。Tī厝裡，我lóng tòe阿爸阿母teh講台語，講kah真慣勢。所以，kap阿公阿媽開講lóng免煩惱，m̄驚祖孫仔ê感情會phah歹- -去。

雖罔我ê台語講kah真輾轉，m̄-kú tī早前，我對台語ê認bat真有限。後- -來，因為本土文化受重視，所以ta̍k禮拜，學校會安排一節母語課。我到taⁿ才知影，台語真有內涵，bē輸一塊chiâⁿ有肥底ê田園，包山包海，精彩koh phong-phài。

會記得老師bat教阮唸盤嘴錦：「和尚lòng破鼓，提褲來補鼓。鼓破、褲補，褲破、布補。M̄知是布補褲，á是褲補鼓。」一開始，大家lóng聽kah霧sà-sà，唸kah li-li-lak-lak。我mā試讀幾若pái，讀kah嘴齒咬嘴舌，講話變大舌，致使全班笑hai-hai，實在chiâⁿ好耍。

我mā真愛gia̍t-khiat-á話，m̄-thang掠做che無水準喔，其實機關lóng藏tī內底，chiâⁿ有意思neh。若有小朋友表現了bē bái，老師著會kā學生呵咾：「真正烏矸仔té豆油—hō͘人看bē出！」。Koh有「鴨仔聽雷」，著是表示聽無lah！若是beh形容人無pun張，就講：「十二月天睏厝頂—凍霜」。我實在想bē到，古早人那會hiah-ni̍h-á巧，講話hiah-ni̍h-á gâu，親像「niáu鼠無洗身軀」，實在有夠趣味- -ê lah！

猶有押韻koh鬥句ê俗諺語，內底有濟濟祖先ê智慧。我若加讀一句，就加學著一項。比如若有學生無愛讀冊，老師著會苦勸講：「少年bē曉想，食老m̄-chiâⁿ樣。」Koh定定提醒阮ài有感恩ê心，因為「食果子拜樹頭，食米飯敬田頭。」老師mā再三強調，千萬bē使做歹代誌，因為「Gia̍h頭三尺有神明。人teh做，天teh看。」Koh用「一枝草，一點露，天無絕人之路。」來鼓勵阮，kā食苦當做食補，只要認真phah-piàⁿ，總有出頭天ê一工。

學台語有影真心適，所以我上愛我ê母語。人講「魚thàn chhiⁿ，人thàn chíⁿ。」我beh把握青春少年時，好好仔學習學透機。希望以後，我m̄-nā會曉講，koh有法度gia̍h筆來寫，kā母語ê súi傳承落去，hō͘伊釘根生湠。對我來講，che是人生當中一chân上kài有意義ê代誌。

台灣字（白話字）版
O̍h Tâi-gí Chin Sim-sek

“Iⁿ-á iⁿ-iⁿ khùn, chi̍t mî tōa chi̍t chhùn. Iⁿ-á iⁿ-iⁿ sioh, chi̍t mî tōa chi̍t chhioh.” Chū sè-hàn, gún a-bú chhiùⁿ ê iô gín-á-koa, góa siōng ài thiaⁿ. Che sī góa ū kì-tî í-lâi, thâu-chi̍t-pái kám-siū tio̍h a-bú ê ōe. Ùi a-bú ê chhùi só͘ chhiùⁿ- -chhut-lâi ê gín-á-koa, sī chiah-ni̍h-á hó-thiaⁿ, hō͘ góa kám-kak un-lóan koh chhin-chhiat.

Gún pē-bú kà kiáⁿ ê koan-liām chiâⁿ te̍k-pia̍t, bô tòe pa̍t-lâng teh sî-kiâⁿ, ài hō͘ gín-á seng o̍h ABC, tian-tò ài gún seng ē-hiáu kóng Tâi-gí, in-ūi i sī góa ê bó-gí. Tī chhù- -nih, góa lóng tòe a-pah a-bú teh kóng Tâi-gí, kóng kah chin koàn-sì. Só͘-í, kap a-kong a-má khai-káng lóng bián hoân-ló, m̄-kiaⁿ chó͘-sun-á ê kám-chêng ē phah pháiⁿ- -khì.

Sui-bóng góa ê Tâi-gí kóng kah chin liàn-tńg, m̄-kú tī chá-chêng, góa tùi Tâi-gí ê jīn-bat chin iú-hān. Āu- -lâi, in-ūi pún-thó͘ bûn-hòa siū tiōng-sī, só͘-í ta̍k lé-pài, ha̍k-hāu ē an-pâi chi̍t chiat bó-gí-khò. Góa kàu-taⁿ chiah chai-iáⁿ, Tâi-gí chin ū lōe-hâm, bē-su chi̍t tè chiâⁿ ū pûi-té ê chhân-hn̂g, pau-san pau-hái, cheng-chhái koh phong-phài.

Ē kì-tit lāu-su bat kà gún liām pôaⁿ-chhùi-gím, “Hôe-siūⁿ lòng-phòa kó͘, the̍h khò͘ lâi pó͘ kó͘. Kó͘ phòa, khò͘ pó͘. Khò͘ phòa, pò͘ pó͘. M̄-chai sī pò͘ pó͘ khò͘, á-sī khò͘ pó͘ kó͘.” Chi̍t khai-sí, tāi-ke lóng thiaⁿ kah bū-sà-sà, liām kah li-li-lak-lak. Góa mā chhì tha̍k kúi-nā pái, tha̍k kah chhùi-khí kā chhùi-chi̍h, kóng-ōe pìⁿ tōa-chi̍h, tì-sú choân-pan chhiò-hai-hai, si̍t-chāi chiâⁿ hó-sńg.

Góa mā chin ài gia̍t-khiat-á-ōe, m̄-thang lia̍h-chò che bô chúi-chún o͘h, kî-si̍t ki-koan lóng chhàng tī lāi-té, chiâⁿ ū ì-sù neh. Nā ū sió-pêng-iú piáu-hiān liáu bē bái, lāu-su tio̍h ē kā ha̍k-seng o-ló, “Chin-chiàⁿ o͘-kan-á té tāu-iû, hō͘ lâng khòaⁿ-bē-chhut.” Koh ū “Ah-á thiaⁿ lûi”, tio̍h sī piáu-sī thiaⁿ-bô lah. Nā-sī beh hêng-iông lâng bô pun-tiuⁿ, tō kóng, “Cha̍p-jī goe̍h-thiⁿ khùn chhù-téng, tàng-sng.” Góa si̍t-chāi siūⁿ-bē-kàu, kó͘-chá-lâng ná ē hiah-ni̍h-á khiáu, kóng-ōe hiah-ni̍h-á gâu, chhin-chhiūⁿ “Niáu-chhú bô sé sin-khu”, si̍t-chāi ū-kàu chhù-bī- -ê lah.

Iáu ū ah-ūn koh tàu-kù ê sio̍k-gān-gí, lāi-té ū chē-chē chó͘-sian ê tì-hūi. Góa nā ke tha̍k chi̍t kù, tō ke o̍h-tio̍h chi̍t hāng. Pí-jû nā ū ha̍k-seng bô ài tha̍k-chheh, lāu-su tio̍h ē khó͘-khǹg kóng, “Siàu-liân bē-hiáu siūⁿ, chia̍h-lāu m̄-chiâⁿ-iūⁿ.” Koh tiāⁿ-tiāⁿ thê-chhéⁿ gún ài ū kám-un ê sim, in-ūi “Chia̍h kóe-chí pài chhiū-thâu, chia̍h bí-pn̄g kèng chhân-thâu.” Lāu-su mā chài-saⁿ kiông-tiāu, chhian-bān bē-sái chò pháiⁿ tāi-chì, in-ūi “Gia̍h-thâu saⁿ chhioh ū sîn-bêng. Lâng teh chò, thiⁿ teh khòaⁿ.” Koh iōng “Chi̍t ki chháu, chi̍t tiám lō͘, thiⁿ bô choa̍t-jîn-chi-lō͘.” lâi kó͘-lē- -gún, kā chia̍h-khó͘ tòng-chò chia̍h-pó͘, chí-iàu jīn-chin phah-piàⁿ, chóng ū chhut-thâu-thiⁿ ê chi̍t kang.

O̍h Tâi-gí ū-iáⁿ chin sim-sek, só͘-í góa siōng ài góa ê bó-gí. Lâng kóng, “Hî thàn chhiⁿ, lâng thàn chíⁿ.” Góa beh pá-ak chheng-chhun siàu-liân-sî, hó-hó-á ha̍k-si̍p o̍h thàu-ki. Hi-bāng í-āu, góa m̄-nā ē-hiáu kóng, koh ū hoat-tō͘ gia̍h pit lâi siá, kā bó-gí ê súi thoân-sêng- -lo̍h-khì, hō͘ i tèng-kin seⁿ-thòaⁿ. Tùi góa lâi kóng, che sī jîn-seng tang-tiong chi̍t chân siōng-kài ū ì-gī ê tāi-chì.

讀hōo你聽

[embed]https://youtu.be/Ss7ShQarIJc?si=HHozZweoVNaSV_X1[/embed]

近期公可可轉債資訊：昇陽半導體二發行日期：2025-01-22、耀登二發行日期：2025-01-10、六方科一KY發行日期：2025-01-15、揚秦一發行日期：2025-01-15、皇普四發行日期：2025-01-17、亞力二發行日期：2025-01-13、博智一發行日期：2025-01-10、旺矽五發行日期：2025-01-08、上曜六發行日期：2024-12-27、皇普三發行日期：2024-12-31、華星光四發行日期：2024-12-25、新美齊四發行日期：2024-12-25、三地開發一發行日期：2024-12-19、jpp三KY發行日期：2024-11-04、倍力一發行日期：2024-11-04










離婚證人







結婚證人







法拍屋 、台北法拍屋 、新北市法拍屋 、桃園法拍屋